موی نوزاد، برحسب نوع آن از جمله خشک، چرب و … نیاز به مراقبت های متفاوتی دارد. حتی کودکانی که موی کم پشتی دارند نیز به مراقبت منظم نیاز دارند. در صورت ریزش مو یا شکستگی آن و جوش های مکرر در پوست سر به متخصص کودکان مراجعه کنید. موی کودک را با آب ولرم و شامپوی ملایم بشویید. با نوک انگشتان شامپو را روی پوست سر بمالید، مراقب باشید پوست سر کودک را ناخن نکشید.
کودکانی که دارای موهای چرب هستند به شست و شوی روزانه نیاز دارند. اگر موی سر نوزاد کثیف است یا بر اثر خشکی شوره دارد، یا تکه های پوسته روس سر هستف از شامپوی ملایم استفاده کنید. با برس نرم موی او را تمیز نمایید، تا پوسته ها در بیایند؛ سپس سر نوزاد را با آب شست وشو دهید. با شانه ای که دانه های آن پهن است، موی نوزاد را شانه کنید.
موهای نوزاد را باز بگذارید تا پیاز مو رشد کند. بستن محکم مو، به پوست سر نوزاد آسیب می رساند. کم مویی نوزادان می تواند علل متعددی داشته باشد. با توجه به اینکه سوءتغذیه یکی از علل کم مویی در نوزادان است؛ بنابراین کمبود پروتئین و ویتامین مهم ترین بخش تغذیه کودکان در رشد مو محسوب می شود. جگر گوساله، جوانه گندم، تخم مرغ، شیر، ماهی، و حبوبات، منابع کاملی از پرواتئین ها به شمار می روند. در میان خانواده ویتامین ها، ویتامین های A، C ، E و ید از اهمیت بیشتری در رشد موی نوزادان برخورداند؛ شلغم، کلم و بادام زمینی ذخایر ارزشمند از ید دارند، سبزیجات و میوه جات، آجیل و دانه های خوراکی نیز دارای ویتامین های A، C، E هستند. مواد معدنی مانند سیلیس، کلسیم و آهن از جمله مواردی هستند که مانع از ریزش مو می شوند. سیلیس در جو خام، پوست سیب زمینی، فلفل سبز، خیار و جوانه حبوبات به وفور یافت می شود.
برگه میوه ها، آب آلبالو، جگر، گوشت، اسفناج، تخم مرغ، خرما و کشمش نیز از منابع غنی آهن به شمار می آیند. شیر نیز به عنوان مهمترین منبع تامین کننده کلسیم در بدن افراد محسوب می شود. در ادامه بررسی روند کم مویی کودکان، وسواس کندن مو، استرس و دلواپسی، کم خوابی، شیمی درمانی و بیماری های سیستم ایمنی از دیگر علل کم مویی و یا کچلی کودکان عنوان شده است. در کچلی معروف به ( آلوپسی آرانت) موضعی که ریزش مو به صورت مقطعی در ناحیه سر و یا ابرو بروز می کند، انگل ها و یا کمبود ویتامین علت بروز عنوان شده است که با تغذیه مطلوب جایگزین می شود. چنانچه این بیماری موجب ریزش همه موهای بدن شود، غیر قابل بازگشت است.
از نظر پزشکان، ریزش اولیه موی نوزادان کاملاً طبیعی است؛ در شیر خوران نیز ضعیف بودن ریشه موی ناحیه پشت سر به علت سایش با بالشت دچار ریزش می شود که این موضوع نیز قابل بازگشت است. عفونت ها و قارچ ها از دیگر عوامل ریزش موضعی مو می باشند که در این شرایط، درمان سریع و به موقع، مشکل را برطرف می کند و تاخیر در درمان ممکن است که کچلی موضعی را به دنبال داشته باشد. شامپو تاثیری در رشد یا ریزش مو ندارد؛ متخصصان پوست عوامل ارثی و ژنتیکی را شایع ترین علت ریزش مو می دانند و به گفته آنان با تجویز داروهای خاص می توان از ریزش موی ناشی از عوامل ارثی جلوگیری کرد اما هیچ درمان قطعی برای ریزش موی ارثی وجود ندارد.
رویش و ریزش تعدادی از موهای سر در مدت زمانی خاص، طبیعی است. به طورعادی، 90 درصد موی سر افراد در تمام طول عمر در فاز رویش و 10 درصد آن بر روی ریزش است. ریزش بیشتر از 100 تار مو در روز، زنگ خطری برای ریزش مو است. افرادی که دچار ریزش های ناگهانی مو به میزان بیشتر از صد تار مو در روز می شوند باید به پزشک متخصص مراجعه کنند.
عوامل ژنتیک و هورمونی، شایع ترین علل ریزش موی سر هستند. این نوع ریزش مو، از سن 20 سالگی به بالا شروع می شود و به طور دقیق مشخص نیست گه چرا ریزش موی ناشی از عوامل ژنتیک در برخی از افراد در سنین پایین و در برخی در سن بالا اتفاق می افتد. می توان به تجویز برخی از داروهای خاص ترکیبی از ریزش موی ناشی از عوامل ارثی پیشگیری کرد، اما هیچ درمان قطعی برای کنترل این عارضه وجود ندارد.
بیماری ها و مصرف داروهای خاص از دیگر علل ریزش مو است. بیماری فقرآهن و اسیدفولیک، حاملگی و زایمان، جراحی ها، بیهوشی، کم کاری و پرکاری تیروئید و در نهایت مصرف برخی از داروهای خاص منجر به ریزش مو می شود که در این موارد با درمان بیماری، رشد مو به حالت طبیعی خود بر می گردد.
عوامل روانی از علل دیگر و مهم ریزش موی سر است. در این نوع ریزش، تکه هایی از موی سر به طور ناگهانی می ریزد، استرس می تواند این نوع از ریزش را تشدید کند. اما علت اصلی این نوع از ریزش هنوز مشخص نیست، 2 درصد از افراد جامعه دچار ریزش ناشی از علل روانی هستند، که به جز 5 درصد موارد، با تجویز یک سری داروهای خاص می توان ریزش موی ناشی از علت روانی و فکری را درمان و برطرف کرد. برخی ریزش های مو ناشی از عوامل پوستی مانند قارچ، سوختگی و سایر بیماری های پوستی است که می توان با درمان این بیماری ها ریزش مو را برطرف کرد.
تعویض شامپو تأثیری در رشد مو و یا توقف ریزش ندارد. بسیاری از افراد تصور می کنند، می توانند با تعویض مداوم شامپو، رشد مو را زیاد و از ریزش آن جلوگیری کنند در صورتیکه این اقدامات به هیچ عنوان موثر نیست. متاسفانه بسیاری از افراد جامعه در رژیم های غیر اصولی خود نیاز مو به مواد غذایی پروتئینی، میوه جات و سبزیجات جهت رشد طبیعی آن را در نظر نمی گیرند و این امر باعث ریزش شدید موی سر در این افراد می شود.
منبع: طب کودکان، از مجموعه کتابهای طبیب سبز، دانستنی های عمومی کودکان، نوشته فرشته مهری
شناسه مقاله: 13990109243