لازم است عادات مربوط به خوابیدن مانند هر گونه رفتار دیگری و فعالیت های معمول روزمره به کودک آموزش داده شود. این کار باعث می شود سایر اعضاء خانواده نیز زمان کافی و مناسبی برای استراحت و تمدد اعصاب داشته باشند. فعالیت های معمول مربوط به خوابیدن باید به طور روزانه رعایت شود، این کار توسط هر فردی که مسئولیت بردن کودک به اتاق خواب یا رختخواب را دارد باید به طور ثابت تکرار شود. کودک باید یاد بگیرد که تخت یا رختخواب محل خوابیدن است نه جای بازی یا کارهای دیگر. اتاق خواب یا محل خوابیدن بسیاری از کودکان اتیسم همانند سایر کودکان با دیگر اعضای خانواده مشترک است. ممکن است فرزند دیگر شما, در آن زمان مشغول انجام فعالیتی متفاوت باشد. در صورت وجود چنین شرایطی باید موانع بصری ایجاد کنید و تخت یا رختخواب کودک اتیسم را با استفاده از چیزی مثل پرده و یا وسیله دیگری از سایر بخش ها جدا کنید. در هر حال توجه به نکات زیر باعث سهولت در آموزش عادات مربوط به خوابیدن به کودک می شود:
زمان خواب همواره باید ثابت و یکسان باشد
فعالیت های مشخصی برای خوابیدن انجام دهید. این فعالیت ها می تواند شامل موارد زیر باشد:
- حمام کردن
- پوشیدن پیژامه و یا لباس خواب
- مسواک زدن دندان ها
- رفتن به دستشویی
- بوسیدن و شب بخیر گفتن
- رفتن به درون رختخواب یا روی تخت
- قصه گفتن
موارد فوق تنها جنبه پیشنهاد دارد. شما هم می توانید فعالیت های مناسب شرایط خود را انتخاب نمایید اما همواره آنها را بدون تغییر و یکسان دنبال کنید. زمانیکه تمام فعالیت های مربوط به خوابیدن را انجام دادید، اتاق یا محل خواب را ترک کنید. اگر کودک گریه کرد یا جیغ کشید تا توجه شما را به خود جلب کند تنها بگویید [ شب بخیر ] یا [ بخواب ] و محل را ترک نمایید. سعی شود واکنش احتمالا منفی کودک نادیده گرفته شود. اگر می خواهید کودک فعالیت های مربوط به خواب را به درستی رعایت کند، خودتان نیز باید این فعالیت ها را به درستی رعایت کنید و انجام دهید.
- اگر کودک از رختخواب یا تخت بیرون آمد، اتاق یا محل خواب را ترک کرد باید به آرامی و ملایمت او را مجددا به اتاق برگردانید. (عصبانی نشوید). عکس اتاق خواب را به او نشان دهید و بگویید [ وقت خواب] چیزی دیگه ای به او نگویید و او را به رختخواب برگردانید.
- بعضی از کودکان کار را به اینجا ختم نمی کنند، آنها ممکن است قشقرق به پا کنند و اتاق یا محل خواب را بهم بریزند. مهمترین نکته پایبند بودن شما به اصولی است که در بالا ذکر شد، همانند سایر قشقرق ها باید پیش از بهبودی و کنترل شرایط، انتظار وضعیتی دشوار را داشته باشید. اگر می خواهید رفتار کودک در زمان خواب را تغییر دهید، باید به شیوهای مثبت که در نظر گرفته اید، وفادار باشید.
منبع: چگونگی کنترل رفتاری کودکان دارای اختلال طیف اتیسم. ویژه مداخلات خانواده محور. دکتر سید علی صمدی.۱۳۹۵. انتشارات سازمان بهزیستی.
شناسه مقاله:13981218059