کودکان دارای اتیسم اغلب معنای انتظار کشیدن یا منتظر ماندن را درک نمی کنند. این موضوع می تواند در وضعیت های مختلف برای کودک مشکل ایجاد نماید، شرایطی همچون:
رفتن به دکتر و دندانپزشک و نشستن در سالن انتظار
در صف ماندن انتظار کشیدن در بانک، داروخانه، سوپرمارکت و مکان های مشابه
منظر ماندن در ماشین پشت چراغ قرمز یا ترافیک
اگر کودک معنی و مفهوم [ تمام شدن ] را درک می کند، توصیه می شود از یک تایمر قابل تنظیم استفاده شود. در غیر اینصورت سعی کنید اسباب بازی یا کتاب انتظار را به کودک معرفی نمایید. کتاب یا اسباب بازی ای که تنها در هنگام انتظار کشیدن به کودک ارائه می کنید و پس از پایان زمان انتظار آنرا بلافاصله از کودک دور می کنید.
بیرون رفتن
برای اغلب کودک کم سن دارای اتیسم، بیرون رفتن برای انجام فعالیت های مختلف کاری مشکل بوده و والدین د .انجام فعالیت های خارج از خانه با چالش روبرو می شوند. فعالیت هایی همانند:
رفتن به آرایشگاه
خرید
بیمارستان
نخست والدین این کودکان باید خود را به جای کودک گذاشته و در ارتباط با معنی هر کدام از این فعالیت ها برای کودک، کمی تفکر نمایند. تصور کنید که تمام کردن یک کار و آغاز فعالیتی دیگر، یا رفتن از جایی به جای دیگر چه احساسی در شما بوجود می آورد. هر چند تعدادی از کودکان قادر به مقابله با چنین شرایطی هستند، اما بسیاری از آنان نمی دانند که چرا باید چنین تغییراتی در فعالیت های آنان انجام شود و اصلا نمیدانند چه اتفاقی دارد روی می دهد. در چنین شرایطی است که مقاومت در برابر تغییر، قشقرق و سایر مشکلات رفتاری مشاهده می شود.
کودک این شرایط را چگونه درک میکند؟ چه احساسی درباره ی آن دارد؟ ممکن است د. برابر تغییرات ناشناخته و پیش بینی نشده احساس ترس کند. ممکن است تغییرات ناگهانی در سیستم احساسی اش را نتواند تحمل کند. مثلا
تغییر ناگهانی نور، میزان سر و صدا و محرک های مختلف محیطی مانند بو و لمس برایش دشوار باشد. باید به او کمک شود تا این شرایط و تفاوتهای موجود را درک کند. برای نیل به این هدف میتوان از فعالیت های زیر استفاده نمود:
- به کودک اطلاع دهید که می خواهید به( جایی ) بروید. اگر میخواهید به او بگویید که به کجا می روید، او را برای ایجاد تغییر در فعالیت هایش آماده کنید.
- برای آماده شدن کودک، اطلاعات لازم را به او بدهید. به او نشان دهید که بعد چه اتفاقی خواهد افتاد. برای این کت مناسب ترین شیوه، ارائه یک شیء یا برنامه عینی است که بتواند با خود حمل کند. مثلا شیء که نشان دهنده محلی است که قرار است به آنجا بروید، و یا یک برنامه کوچک دارای تصویر، لیست خرید و یا هر چیز عینی دیگر
- اجازه دهید کودک از این موضوع که دوباره به خانه باز میگردد مطمئن شود. برنامه [ اول _بعد ] می تواند در این خصوص مفید باشد.
می توان در برنامه تصویری کودک، بعد از تصویر محل مورد نظر، تصویر خانه را قرار دهید تا کودک بداند بعد از انجام کار به خانه باز می گردد. همه انسان ها مجبور به انجام یک سری کار یا فعالیت هستند، که از انجام آنها چندان راضی و خوشحال نیستند، اما در نظر گرفتن فعالیت های سرگرم کننده و مورد علاقه و موکول کردن آنها به بعد از فعالیت اجباری، می تواند به تحمل شرایط کمک کند. برای اینکه کودک با شما بیرون بیاید دلیل مناسب و خوبی برایش فراهم کنید. کودک را تشویق کنید تا به برنامه اش نگاه کند. آنگاه شما به برنامه اشاره کنید و به او بگویید اول به کدام مکان و پس از آن به مکان دیگر می روید. به یاد داشته باشید که فعالیت خوشایند را در مرحله دوم قرار دهید و انجام آنرا به انجام کار اول مشروط نمایید.( مثلا رفتن به خانه مادربزرگ که مورد علاقه کودک است پس از رفتن به آرایشگاه که چندان دوست ندارد، قرار دهید)
نکته اصلی برای استفاده از حمایت های بصری در فعالیت های مربوط به بیرون رفتن این است مه به کودک کمک کنید تا درک کند یک فعالیت چه زمانی شروع شده و چه زمانی اتمام می یابد. با استفاده از این روش کودک درک خواهد کرد که چه اتفاقی پیش خواهد آمد،و در نتیجه این امیدواری وجود دارد که مشکلات ناشی عدم اطلاع، پیش نیاید.
منبع: چگونگی کنترل رفتاری کودکان دارای اختلال طیف اتیسم. ویژه مداخلات خانواده محور. دکتر سید علی صمدی.۱۳۹۵. انتشارات سازمان بهزیستی.
شناسه مقاله: 13981218061
